Türkiye 2021 yılında iklim değişikliğiyle mücadele için Paris Anlaşmasını onayladı. Anlaşma kapsamında 2030 yılı için taahhüt ettiği sera gazı salımlarında artıştan azaltım* hedefini %21’den %41’e yükseltti. Bu kapsamda, Türkiye’nin 2030 yılı için 1.213 milyon ton CO2 eşd. olarak öngördüğü salımlarını, 695 milyon ton CO2 eşd. seviyesinde tutması gerekiyor. Türkiye, sera gazı salımlarının pik düzeye 2038 yılında çıkmasını planlarken, net-sıfır emisyon hedef yılını 2053 olarak açıkladı.

Türkiye’nin bu hedeflerine, özellikle net sıfır hedefine ulaşma çabalarında, elektrik üretimi ve imalat sanayi sektörlerinin karbonsuzlaştırılması kritik önemli sahip. Buna karşın, bazı sektörlerin karbonsuzlaştırılması diğer sektörlere göre daha büyük zorluk taşıyor. (Şekil 1) Bu sektörlerin başında da endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı ile tarım sektörleri geliyor. Dünyada karbon yakalama, kullanma ve depolama (KYKD) yoluyla özellikle bu sektörlerdeki salımların kısmen yönetilmesine ilişkin KYKD teknolojileri araştırılmaya ve KYKD’nın ekonomik analizleri yapılmaya devam ediyor. KYKD, Avrupa Birliği tarafından da önemli bir iklim ve enerji politikası aracı olarak kabul ediliyor. Avrupa Birliği CO2’nin büyük bir sızıntıya yol açmayacak ve bu şekilde halk sağlığına veya çevreye zarar verme riski olmayacak bir şekilde güvenli jeolojik depolamasını sağlamak için 2009’da Karbon Yakalama ve Depolama Direktifini kabul etmiş bulunuyor. Geçen 14 yıla rağmen Avrupa Birliği ülkelerinde hali hazırda büyük ölçekli bir karbon depolama tesisi bulunmuyor. Bu durumda mevcut teknoloji ve maliyetlerin hali hazırda karbon yakalama kullanma ve depolama için oldukça yüksek düzeyde olması önemli görülüyor.

Önceki araştırmalar, Türkiye’nin CO2 jeolojik depolanması için belirli bir miktarda jeolojik depolama kapasitesine sahip olduğunu gösteriyor. Bu kapasitenin iklim politikası projeksiyonlarında karbon yakalama, kullanma ve depolamaya biçilen rolle uyumluluğu üzerinde durulması gereken önemli bir konu olarak ortaya çıkıyor. Türkiye’nin KYKD konusunda, KYKD’nin yakalama, taşıma, kullanma ve depolamadan oluşan dört ayağının tamamını çalışması gerekiyor. (Şekil 2)

* 2015 yılında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC)’ne sunulan Türkiye’nin Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkısı, mutlak emisyonlarda bir düşüş öngörmedi. Paris Anlaşması’nın onaylanmasının ardından Türkiye, Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkısını revize etmeye ve 2053 yılına kadar net sıfıra ulaşmak için uzun vadeli bir strateji hazırlamaya başladı.

Proje Amaç ve Çıktılar

Proje ile Türkiye’nin KYKD teknolojilerine konu olacak salımları ve bu salımların KYKD yoluyla işletilmesinin Türkiye’ye getireceği maliyetler araştırılıyor. Bu çerçevede projenin temel amacı, KYKD’nın Türkiye’de uygulanabilirliği konusunda ortaya çıkan tartışmayı daha iyi anlamak ve bu tartışmaya katkıda bulunmak. Bu katkının aşağıda belirtilen yollarla elde edilmesi planlanıyor:

• Jeolojik CO2 depolama sahalarının doğal mevcudiyetine ilişkin bir analizin hazırlanması,
• Karbon yakalama ve depolama / karbon yakalama, kullanma ve depolama uygulamalarının teknik ve ekonomik fizibilitesine ilişkin bir değerlendirme,
• Yukarıda belirtilen analiz ve raporun hazırlanması sırasında ve sonrasında paydaş katılımını sağlamaya yönelik etkinlikler,
• Bulguları politika yapıcılara, kilit paydaşlara ve genel kamuoyuna yaymak için iletişim ve erişim etkinlikleri.

Projenin ana çıktısı, kilit politika yapıcıların ve paydaşların karbon yakalama ve depolama / karbon yakalama, kullanma ve depolamanın Türkiye’deki uygulanabilirliğini daha iyi anladığını göstermesi ve özellikle Ulusal Olarak Belirlenmiş Katkının, Uzun Vadeli Strateji ve İklim Eylem planları gibi kilit iklim politikası süreçleriyle ilgili politikayla ilgili tartışmalar yaparken bulguları dikkate alınmasıdır.

Projenin detaylarına sağ yukarıdaki menüden ulaşabilirsiniz.