Atığın Ötesinde Araştırma Raporu Yayımlandı!
Dünya Çevre Günü’nde Vodafone’un desteği ve S360 işbirliği ile hazırladığımız “Atığın Ötesinde” raporumuz yayında. Rapor ile hem küresel ve ulusal elektronik atık meselesinin bir fotoğrafını çektik, hem de ülkemizdeki sorunlara üretilecek çözümlere bir altlık oluşturmayı hedefledik. Takip eden süreçte, bu sorunlara, “Açık İnovasyon Platformu” ile, başta gençler olmak üzere katılımcı bir şekilde çözümler üretmek istiyoruz.
Raporun amacı e-atıkların küresel boyutu ve yönetim pratikleri, Türkiye perspektifinden e-atıkların yönetimi ve başlıca sorunlar çerçevesinde mevcut durumu mercek altına almak ve rapordan beslenerek e-atık sorununa sistematik, yenilikçi ve kapsayıcı çözümler geliştirilmesine öncülük etmek.
Yöntem
Rapor Şubat-Mayıs 2020 tarihleri arasında hazırladık. Uluslararası ve ulusal literatürü taraması yaparak, konu ile ilgili en güncel yayınlardan elde ettiğimiz mevcut durum bilgileri ve sorun tespitlerini derledik. Konunun kilit paydaşları ile birebir görüşmeler ve anket çalışmaları gerçekleştirdik. Uzman görüşleri ile rapordaki verileri destekledik ve teyit ettik. Bu bilgilere dayanarak, Türkiye’de e-atık oluşumunu azaltabilmenin ve etkin bir e-atık yönetimi sağlayabilmenin önündeki başlıca engelleri ortaya koyduk.
Yılda 62,5 milyar doların üzerinde ekonomik fırsat yaratabilecek
Rapora göre, dünyada en hızla artan atık türü olarak e-atıkların doğru yönetilmesi gitgide daha önemli hale geliyor. Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre, e-atık miktarının yılda %3-4’lük bir artış hızı ile 2021 yılında 52 milyon tona, 2050 yılında ise 120 milyon tona ulaşması bekleniyor. Diğer yandan Avrupa Komisyonu, Türkiye’deki toplam e-atık miktarının 2024 yılına gelindiğinde 672 bin tona ulaşacağını tahmin ediyor. E-atıklar uygun yöntemlerle geri dönüştürülürse, dünya çapında yılda 62,5 milyar doların üzerinde bir ekonomik fırsat yaratabilecek. Atılan tüm elektronik ürünlerin toplandığı ve sonrasında değerli malzemelerin veya bileşenlerin yeni ürünlere yeniden entegre edildiği bir sistem; hammadde, enerji ve atık bertarafı ihtiyacını azaltacak, ekonomik büyüme ve yeni iş fırsatları yaratacak.
E-atık yönetiminde 7 başlık önemli
Raporda ayrıca, tüm dünyanın meselesi haline gelen e-atık yönetimi konusunda odaklanılması gereken 7 ana başlığa işaret ediliyor. Bu başlıklardan “kritik” olanlar Sınırlı Kamuoyu Bilinci, Yaşam Döngüsü Uygulamalarındaki Belirsizlikler, Yetersiz Toplama Altyapısı olarak sıralanırken; diğerleri ise Kayıtdışı Faaliyetler, Piyasaya Sürülen Ürün ve Oluşan E-atık Miktarlarının Tespitine İlişkin Belirsizlikler, Sınırlı Kamu Kapasitesi ve Mevzuat Eksikliği, Standart-altı ve Yetersiz İşleme Tesisi olarak ifade ediliyor. Söz konusu 7 maddenin ivedilikle çözüme kavuşturulması gerekiyor.
Rapordan yola çıkarak hayata geçirilecek Açık İnovasyon Platformu ile e-atık konusunda yenilikçi, teknolojik ve sürdürülebilir çözümler üretilmesi için çağrı yapılacak. Süreç boyunca “E-atık meselesine nasıl kapsayıcı, sistematik ve döngüsel çözümler üretiriz?” sorusuna yanıt aranacak.
“Atığın Ötesinde” araştırma raporuna ulaşmak için tıklayınız.